Достапни линкови

Вести

Нови протести и во Бихаќ, во Мостар во ненајавена посета е хрватскиот премиер

На главниот плоштад во Бихаќ околу петстотини граѓани се собраа денеска барајќи оставка од кантоналниот премиер Хамдија Липовача.

Локални медиуми јавуваат дека демонстрантите се закануваат со блокирање сообраќајници. Се уште не е познато каде се наоѓа премиерот на Унско-санскиот кантон откако тој демантираше, а медиумите потврдија подоцна дека тој заедно со семејството побегнал во Хрватска.

Медиумите тврдат дека побегнал во Хрватска со хрватски пасош.

Во Мостар пак, денеска допатува хрватскиот премиер Зоран Милановиќ каде се сретна со претседавачот со Советот на министри на БиХ Вјекослав Беванда.

И во Мостар во петокот имаше масовни немири каде беа запалени седишта на политички партии и згради на локалната власт. Милановиќ, како што јави БХТ телевизијата, ќе биде во обиколка на оштетените институции со претставници на локална власт, а потоа ќе одржи прес конференција

види ги сите денешни вести

Путин положи заклетва за петтиот претседателски мандат

Рускиот претседател Владимир Путин на свечената церемонија за инаугурација, Москва, 7 мај 2024 година
Рускиот претседател Владимир Путин на свечената церемонија за инаугурација, Москва, 7 мај 2024 година

По петти пат Владимир Путин положи заклетва како претседател на Русија на 7 мај, на церемонијата на започнување на новиот шестгодишен мандат што беше бојкотиран од повеќето западни земји поради неговата војна во Украина и изборната победа што тие ја отфрлија како оркестрирана да му обезбеди убедлив резултат.

Седумдесет и едногодишниот Путин ја положи претседателската заклетва на раскошна церемонија во големата палата Кремљ во Москва, на која присуствуваа високи руски политичари и други достоинственици, иако забележително отсутни беа претставници од САД, Велика Британија, Канада и повеќето членки на Европската Унија.

Говорејќи откако ја положи заклетвата, Путин рече дека нема да го исклучи дијалогот со Западот, но дека тој треба да биде под еднакви услови, додавајќи дека во меѓувреме, Русија е отворена за развој на односите со другите земји што ги нарече „мнозинство во светот“.

Путин, кој владееше како претседател или премиер од 2000 година, треба да го надмине скоро 30-годишното владеење на советскиот диктатор Јозеф Сталин до крајот на неговиот нов мандат и да стане руски лидер со најдолг стаж во периодот од повеќе од два века.

Тој можеше да се натпреварува на изборите во март, каде што освои над 87 отсто од гласовите, користејќи ја предноста од уставните реформи во 2020 година, кои му дадоа право да бара уште два шестгодишни мандати, што значи дека може да остане на функцијата до 2036 година.

Руските избори се строго контролирани од Кремљ и не се ниту слободни ниту фер, но владата ги смета за неопходни за да се пренесе чувство на легитимност. Тие се нарушени со исклучувањето на опозициските кандидати, заплашувањето на гласачите, полнењето гласачки ливчиња и други средства за манипулација.

„Ние секако не ги сметаме тие избори за слободни и фер, но тој е претседател на Русија и ќе продолжи во тоа својство“, рече портпаролот на американскиот Стејт департмент Метју Милер пред инаугурацијата.

Изборите беа први откако Путин ја започна својата војна против соседна Украина во февруари 2022 година, а на двајца антивоени кандидати им беше забрането да се кандидираат против него поради технички прашања.

Во меѓувреме, неговиот најголем политички непријател, Алексеј Навални, почина додека беше во сибирски затвор еден месец пред Русите да излезат на гласање.

„Војна, политички убиства, осиромашување на Русите. Нема просперитет за Русија, нема мир и слобода за нашите граѓани“, рече вдовицата на Навални, Јулија Навалнаја, во објава на социјалните мрежи на 7 мај.

„Нашата земја ја води лажго, крадец и убиец. Но, на ова дефинитивно ќе му дојде крајот“, напиша Навалнаја.

Откако започна целосната инвазија на Русија на Украина, односите меѓу Москва и Западот се влошија на најниско ниво од крајот на Студената војна, при што западните сојузници на Киев ја дадоа својата поддршка зад борбата на Украина за одбивање на убедливо супериорните руски сили.

Претходно, Германија најави дека нема да испрати свој претставник на инаугурацијата на Путин. Делегација на Велика Британија, исто така, не присуствува на денешната церемонија, соопшти Форин Офисот.

„Велика Британија нема да испрати свој претставник на инаугурацијата на претседателот Владимир Путин“, изјави портпаролот на британското Министерство за надворешни работи, пренесен од британските медиуми.

Министерството за надворешни работи на Украина ги повика сојузниците на Киев да не го признаваат Путин како легитимен претседател на Русија.

„Украина не гледа правна основа да го признае како демократски избран и легитимен претседател на Руската Федерација“, се наведува во соопштението.

И Балтичките земји, кои веќе немаат дипломатски претставници во Москва, исто така, категорично ја отфрлија можноста да присуствуваат на инаугурацијата на Путин.

„Ние веруваме дека изолацијата на Русија, а особено на нејзиниот криминален лидер, мора да продолжи“, рече министерот за надворешни работи на Литванија, Габриелиус Ландсбергис, објаснувајќи ја одлуката на неговата земја да ја бојкотира церемонијата.

Претседателските избори во Русија се одржаа во март, а на нив Путин освои убедлива победа.

Усвоен Планот за раст за Западен Балкан: Две исплати годишно, ако се исполнети условите

илустрација
илустрација

Советот на Европската Унија конечно даде зелено светло за формирање на Фондот за реформи и раст за Западен Балкан, нов инструмент за поддршка на реформите поврзани со ЕУ и економскиот раст во регионот.

Со оваа одлука сите процедури се завршени и веднаш по објавувањето во официјалниот весник на ЕУ, одлуката стапува во сила.

Од тој момент, партнерите од Западен Балкан ќе бидат поканети да ги поднесат своите реформски агенди до Комисијата, во кои ќе бидат наведени социо-економските и фундаменталните реформи што планираат да ги преземат во следните три години.

Главниот збор при одобрувањето на финансиските средства ќе го имаат земјите-членки на ЕУ.

Плаќањата ќе се вршат двапати годишно, под услов партнерите да ги исполнат квалитативните и квантитативните чекори наведени во нивните реформски агенди.

Кога предусловите за поддршка не се исполнети или повеќето од нив не се исполнети, ЕУ може да одлучи да го суспендира ослободувањето на средствата.

Планот за раст за Западен Балкан ќе го покрие периодот помеѓу 2024 и 2027 година. Планирано е да се обезбедат шест милијарди евра за земјите од регионот.

Од оваа сума, две милијарди евра се во форма на грантови, а останатите четири милијарди евра се во форма на заеми со многу поволни рати.

Во соопштението објавено од Советот на ЕУ, се нагласува дека основна цел е да се поддржи усогласувањето на партнерите од Западен Балкан со вредностите, законите, правилата, стандардите, политиките и практиките на ЕУ, со цел идно членство во ЕУ, како и нивна прогресивна интеграција на единствен европски пазар, како и социо-економска конвергенција со ЕУ.

Планирани се финансиски средства за поддршка на голем број социо-економски и фундаментални реформи, вклучително и реформи поврзани со владеењето на правото и основните права.

За да добијат поддршка во рамките на овие инструменти, земјите од регионот мора да подготват Реформска агенда, во која ќе ги наведат реформите што планираат да ги преземат за да ги постигнат целите.

Посебно внимание треба да се посвети на тоа како земјите од Западен Балкан, меѓу мерките од реформската агенда, ќе придонесат за прогресивно и континуирано усогласување со заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ.

Владата на Косово дозволи замена на српските возачки дозволи за косовски

Автомобили во Северна Митровица, Косово
Автомобили во Северна Митровица, Косово

Владата на Косово соопшти дека Министерството за внатрешни работи донело одлука на граѓаните да им дозволи да ги заменат српските возачки дозволи за косовски.

Возачките дозволи издадени од Србија за градовите во Косово главно ги користат припадниците на српската заедница, додека официјална Приштина ги смета за нелегални документи.

„Веќе долго време добиваме барања за ваква одлука. Сакаме да ги ослободиме нашите граѓани од секојдневните проблеми со кои се соочуваат“, рече премиерот Албин Курти во обраќањето на српски јазик.

Тој изјави дека замената на српските возачки дозволи за косовските „ќе им овозможи на граѓаните полесно да ги регистрираат своите возила со регистарски таблички RKS (Република Косово).

Министерството за внатрешни работи на Косово соопшти дека за преминување во возачка дозвола издадена од косовските институции, нема да биде потребно повторно полагање на тестовите.

Она што треба да се приложи за да се добие косовска возачка дозвола е лична карта, оригинална возачка дозвола издадена од српските власти и потврда за лекарски преглед.

Оваа одлука на Министерството стапува во сила на 9 мај и важи до 9 август 2024 година.

Претходно, косовските власти извршија пререгистрација од српски во косовски регистарски таблички, што наиде на отпор кај српското население во општините на север и ја зголеми тензијата на теренот.

Пред неколку дена Европската Унија објави дека ја поддржува администрацијата врз основа на законите на Косово, но дека прашањето за функционирањето на паралелните српски структури треба да се реши со формирање на Заедница на општини со српско мнозинство (ЗСО).

Унијата е договорена меѓу Косово и Србија во рамките на дијалогот за нормализација на односите и таа треба да обезбеди одредено ниво на самоуправување на припадниците на српската заедница на Косово.

Стотина уапсени на пропалестинскиот протест на Универзитетот во Амстердам

илустрација
илустрација

Холандската интервентна полиција утринава го растури пропалестинскиот протест на Универзитетот во Амстердам, при што уапси околу 125 лица во повремено насилните судири, соопштија властите.

„Полициската рација беше неопходна за да се воспостави ред. Ги гледаме снимките на социјалните мрежи. Разбираме дека тие снимки може да изгледаат интензивно“, соопшти полицијата.

Локалните медиуми покажаа како демонстрантите пукаат со пиротехнички средства кон полицајците, но засега нема извештаи за повредени од двете страни.

„Сега сè е тивко... полицијата останува во близина на кампусот во Ротерсајланд“, соопшти полицијата подоцна на X.

Холaндскиот министер за образование во заминување, Роберт Дијкграф, изјави дека универзитетите се место за дијалог и дебата и дека е разочаран што полицијата морала да интервенира.

Студентските протести поради војната и академските врски со Израел почнаа да се шират низ Европа, но се многу помали од оние во Соединетите Држави.

Трета фаза од изборите во Индија: гласаше и премиерот Моди

Нарендра Моди ги поздравува поддржувачите во Ахмедабад, Индија 7 мај 2024 година
Нарендра Моди ги поздравува поддржувачите во Ахмедабад, Индија 7 мај 2024 година

Индискиот премиер Нарендра Моди го даде својот глас во третата фаза од општите избори во Индија во вторник (7 мај).

Моди, кој учествува на изборите по трет мандат, гласал на избирачко место во западниот индиски град Ахмедабад, во државата Гуџарат, пишува Франс прес.

Во пораката на социјалната мрежа Х, Моди ги повика Индијците да гласаат и на тој начин да ја „зајакнат демократијата“.

Политичките аналитичари ја предвидоа победата на Нарендра Моди уште пред почетокот на изборите, кои се одржуваат од 19 април до 1 јуни, во вкупно седум фази.

БЈП на Моди е против широкиот опозициски сојуз предводен од Индискиот национален конгрес и моќните регионални партии.

Критичарите на премиерот велат дека индиската традиција на различност и секуларизам е нападната откако БЈП дојде на власт пред една деценија.

Тие ја обвинуваат таа партија за поттикнување верска нетрпеливост, а понекогаш и насилство.

Партијата одговара на овие обвинувања со тврдење дека нејзината политика е од корист за сите Индијци.

Речиси 970 милиони гласачи (повеќе од 10 отсто од светското население) избираат 543 членови на Долниот дом. На 4 јуни ќе се бројат гласовите од вкупно 28 држави во Индија.

Израелската армија ја презеде контролата врз преминот Рафа

Израелски тенкови на палестинската страна на граничниот премин Рафа кон Египет, 7 мај 2024 година
Израелски тенкови на палестинската страна на граничниот премин Рафа кон Египет, 7 мај 2024 година

Израелската армија денеска (7 мај) потврди дека нејзината 401-ва оклопна бригада ја освоила палестинската страна на граничниот премин Рафа кон Египет.

Израелските медиуми јавуваат дека патната врска Салах ал-Дин во источниот дел на Рафа, која синоќа во офанзивата ја зазеде бригадата Гивати, сега е прекината.

Во таа операција, според израелската армија, биле убиени околу 20 вооружени лица, а војниците откриле три отвори за тунели.

Во средината на офанзивата било погодено и уништено возило полно со експлозив што се движело кон израелски тенк, соопшти армијата. Во таа операција нема повредени израелски војници.

Војниците сега ја пребаруваат областа и се вели дека се подготвуваат за дополнителни мисии.

Во меѓувреме, повеќе од 50 цели на Хамас во Рафа беа погодени од израелските воздухопловни сили.

Израел го објави почетокот на својата воена операција на Рафа, и покрај предупредувањата од Обединетите Нации, САД и Европската Унија и меѓународните хуманитарни организации дека нападот врз Рафа би бил катастрофален за околу 1,4 милиони луѓе таму.

Израелски функционер во понеделникот изјави дека не е договорен прекин на огнот во Појасот Газа, откако Хамас истиот ден објави дека го прифатил предлогот на египетските и катарските посредници во конфликтот меѓу Израел и Газа.

Израелски функционер оцени дека предлогот што го прифати Хамас е „омекната“ верзија на египетскиот предлог, кој вклучува „далекосежни“ заклучоци што Израел не може да ги прифати.

Војната во Појасот Газа започна кога екстремистите од Хамас, организација која САД, ЕУ и Обединетото Кралство ја сметаат за терористичка организација, на 7 октомври извршија напад врз Израел без преседан, при што загинаа околу 1200 луѓе, главно цивили, според израелските власти.

Хамас киднапираше и околу 250 луѓе, од кои 100 се уште се заробени во Појасот Газа.

Израел потоа започна офанзива на Газа во која досега, според локалното Министерство за здравство, кое е под контрола на Хамас, загинаа повеќе од 34 735 луѓе (две третини од нив жени и деца) и рани повеќе од 78 108 лица.

Пленковиќ тврди дека има повеќе од 76 пратеници за состав на влада

Претседателот на Хрватската демократска заедница (ХДЗ) и на техничката влада Андреј Пленковиќ
Претседателот на Хрватската демократска заедница (ХДЗ) и на техничката влада Андреј Пленковиќ

Претседателот на Хрватската демократска заедница (ХДЗ) и на техничката влада Андреј Пленковиќ изјави дека има повеќе од 76 пратеници кои се подготвени да го поддржат, за да ја состави новата влада. Ова следува откако на парлментарните избори во Хрватска пред неполн месец најмногу гласови освои ХДЗ, но недоволно за да може сама да ја формира идната хрватска влада.

„Разговорите продолжуваат утре. Денеска имавме средба со сите колеги кои беа заедно со ХДЗ на листите на изборите, сите тие пратеници, а ги има шестмина, ми даваат силна поддршка како иден мандатар за состав на нашата трета влада“, рече Пленковиќ по вчерашниот состанок на претседателството на партијата.

Тој најави дека денеска (7 мај) ќе се сретне и со претставници на националните малцинства, а потоа и со претставници на Татковинското движење.

„Работите во преговорите за формирање на парламентарното мнозинство и влада се движат во добра насока“, рече Пленковиќ.

На парламентарните избори во Хрватска на 17 април ХДЗ го освои мнозинството мандати во Парламентот, но недоволно за сама да формира влада, па претходните денови имаше интензивни преговори за можни коалиции, а десницата Татковинско движење е најголемиот коалициски потенцијал на кој смета ХДЗ.

Израелските тенкови и сили влегоа во градот Рафа

илустрација
илустрација

Израелски тенкови и сили влегоа во градот Рафа, на југот од Газа, каде стигнаа на околу 200 метри од границата со Египет, изјавија палестински и египетски официјални лица кои побараа да останат анонимни, пренесуваат медиумите.

Египетски функционер изјави дека се чини дека станува збор за операција од ограничен обем и дека израелските власти го информирале Египет дека војниците ќе се повлечат по завршувањето на операцијата.

Израелските одбранбени сили (ИДФ) одбија да ги коментираат наводите, а американските медиуми не можат независно да го одредат опсегот на операцијата.

Информациите доаѓаат еден ден откако Израел нареди евакуација на повеќе од 100 000 Палестинци од Источен Рафа во „безбедна зона“ во близина на градот Кан Јунис.

Израелските одбранбени сили (ИДФ) претходно соопштија дека изведуваат „целни напади“ против Хамас во источниот дел на Рафа, а палестинските власти соопштија дека во воздушните напади загинале најмалку пет лица. Хамас е прогласена за терористичка организација од САД и ЕУ.

Израелскиот воен кабинет вчера одлучи да ја спроведе планираната операција во Рафа со цел „да изврши воен притисок врз Хамас“, и покрај претходната изјава на Хамас дека палестинската група се согласила со египетско-катарскиот предлог за прекин на огнот.

Израелскиот кабинет објави дека целта на „операцијата“ во Рафа е да се постигне напредок во ослободувањето на заложниците, како и други воени цели.

Војната започна откако Хамас го нападна Израел на 7 октомври, според израелските податоци, уби 1200 луѓе и зеде 252 заложници. Според Министерството за здравство на Хамас, повеќе од 34 600 Палестинци се убиени во израелските напади.

Инаугурација на Путин без амбасадорите на ЕУ, САД, Германија, Велика Британија и Балтичките земји

Рускиот претседател Владимир Путин
Рускиот претседател Владимир Путин

Денеска(7 мај) во Москва ќе се одржи инаугурацијата на старо-новиот руски претседател, Владимир Путин, со што и официјално ќе започне неговиот петти шестгодишен мандат, а на церемонијата нема да присутвуваат амбасадорите на Европската Унија и на САД во Москва.

Портпаролот на ЕУ, Петер Стано, изјави дека одлуката е во согласност со ставот на мнозинството земји-членки на Унијата.

„Нашиот амбасадор нема да присуствува, а нема да присуствуваат ни повеќето земји-членки, рече Стано“, пренесен од британските медиуми.

Портпаролот на Стејт департментот, Метју Милер, изјави дека американскиот амбасадор во Москва нема да присуствува на инаугурацијата на рускиот претседател.

Британските медиуми вчера објавија дека францускиот амбасадор во Русија ќе присуствува на инаугурацијата, за разлика од Германија, која нема да испрати свој претставник.

Неименуван извор изјавил дека Париз претходно го осудил „контекстот на репресија во кој се одржаа изборите, лишувајќи ги гласачите од вистински избор“, како и организирањето избори на украинските територии „окупирани“ од Русија, за кои Франција смета дека е кршење на меѓународното право и повелбата на Обединетите Нации.

Германија најави дека нема да испрати свој претставник на инаугурацијата на Путин.

Делегација на Велика Британија, исто така, нема да присуствува на денешната церемонија, соопшти Форин Офисот.

„Велика Британија нема да испрати свој претставник на инаугурацијата на претседателот Владимир Путин“, изјави портпаролот на британското Министерство за надворешни работи, пренесен од британските медиуми.

Министерството за надворешни работи на Украина ги повика сојузниците на Киев да не го признаваат Путин како легитимен претседател на Русија.

„Украина не гледа правна основа да го признае како демократски избран и легитимен претседател на Руската Федерација“, се наведува во соопштението.

И Балтичките земји, кои веќе немаат дипломатски претставници во Москва, исто така, категорично ја отфрлија можноста да присуствуваат на инаугурацијата на Путин.

Последните политички пораки пред изборниот молк

Илустрација, архивска фотографија од Претседателски избори 2024
Илустрација, архивска фотографија од Претседателски избори 2024

Кој ќе биде власт, а кој ќе биде опозиција? На ова прашање политичките партии се обидоа да дадат одговори и побараа поддршка од симпатизерите во нивните говори на изборните митинзи во последниот ден од парламентарната изборна кампања.

Опозициската ВМРО- ДПМНЕ од Прилеп испрати порака дека на овие избори може да достигнат и до 61 пратеничко место. Лидерот на партијата Христијан Мицкоски денеска изјави дека сите досегашни обвинувања за корупција и криминал ќе решаваат преку правни канали, и како што тврди нема да има одмаздичко однесување.

„СДСМ треба својот пораз да го бара не само во изминатите неколку месеци, туку уште во корона кризата кога направиле злоупотреба на државните ресурси, институции“, изјави Мицкоски.

Од владејачката СДСМ во центарот на Скопје од плоштадот Јадран, побараа од граѓаните да размислат кому ќе ја дадат поддршката затоа што, како што велат, нивната одлука може да има сериозни последици.

„Пред да го заокружите бројот, убаво размислете каква иднина замислувате за Македонија, каква држава сакате за вас и вашите деца“, изјави лидерот на СДСМ, Димитар Ковачевски.

На само неколку часа пред изборниот молк некогашните сопартијци лидерите на СДСМ и ЗНАМ Димитар Ковачевски и Максим Димитриевски си разменија жестоки критики. Ковачевски го обвини Димитриевски дека неговата партија ја основал во „Белата Палата“. Димитривски пак, тврди дека Ковачевски и неговите сопартијци ја напуштиле социјалдемократската идеологија поради лични интереси.

Претходно денеска лидерот на опозициската ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски и неговиот колега од коалицијата Вреди Арбен Таравари се сретнаа во седиштето на коалицијата на плоштадот „Скендербег“ во Скопје. Од ВМРО- ДПМНЕ велат дека на средбата се разговарало за принципите за можно идно коалицирање и заедничка соработка.

Средбата на Мицкоски и Таравари се случува само на два дена пред вториот круг од претседателските и парламентарните избори на 8 мај. Таравари беше еден од седуммината кандидати за претседател, но не влезе во вториот круг на изборите. Тој во првиот круг освои 83.337 гласови.

На ова средба следуваше и реакција од коалицијата „Европски Фронт“.

„Секој глас за „Вреди“ е глас за ВМРО-ДПМНЕ“, напиша потпретседателот и портпарол на ДУИ, Арбер Адеми, коментирајќи ја нивната средба.

Инаку, на истиот плоштад во Тетово вечерва својот завршен митинг го одржува и коалицијата Вреди. Првично, двете коалциии ги закажаа завршните митинзи во исто време, но потоа Европскиот фронт се повлече и го организираше еден ден порано односно во недела.

Во меѓувреме денеска полицијата во Тетово соопшти дека до нив пристигнале пријави за оштетени билборди и реклами паноа на една политичка партија.
„Се преземаат мерки за расчистување на случајот“, се вели во соопштението.

На 8 мај, граѓаните ќе гласаат на двојни избори, ќе може да гласаат за избор на претседател и за избор на 120 пратеници.

Вчитај повеќе

XS
SM
MD
LG