Вести
Украински државјанин осуден во САД за илјадници хакерски напади
Американското министерство за правда на 1 мај соопшти дека украински државјанин е осуден на 13 години и седум месеци затвор за над 2.500 хакерски напади со злонамерни софтвери каде што барал повеќе од 700 милиони долари за откуп.
На 24 годишниот Јарослав Васински Судот му наложи да плати над 16 милиони долари како реституција. Васински ја користел варијантата на злонамерен ( ransomware) софтвер именуван како Содинокиби/ Ревил (Sodinokibi/REvil) и јавно ги изложувал податоците на жртвите кога тие не ги платиле барања за откуп.
Васински се изјасни за виновен по обвинението од 11 точки кое го товари за заговор за извршување измама и поврзани активности во врска со компјутери, оштетување на заштитени компјутери и заговор за перење пари.
Васински беше уапсен во Полска во октомври 2021 година. Во март 2022 година, тој беше екстрадиран во САД. Според судот, 24-годишниот Васински бил член на групата Ревил и заедно со соучесниците, хакирале илјадници компјутери ширум светот барајќи откуп за неоткривање на личните податоци на жртвите
види ги сите денешни вести
По протестите против законот за „странски агенти“, во Тбилиси марш за семејството
Високи свештеници на Грузиската православна црква и конзервативни верски групи денеска (17 мај) го одбележаа новововедениот празник „Ден на семејната чистота“ со марш по централната авенија во Тбилиси, која беше место на неколкунеделни протести поради усвоениот закон за „странски агенти“.
Денот на чистотата на семејството е основан од Грузиската православна црква во 2014 година како одговор на Меѓународниот ден против хомофобијата, бифобијата и трансфобијата (IDAHOBIT), кој се одбележува секоја година на 17 мај за да се подигне свеста за кршењето на правата на ЛГБТ ширум светот.
Со цел да се избегне конфронтација, не беа закажани собири против законот за „странски агенти“ за време на маршот за Денот на семејната чистота, објави грузискиот сервис на Радио Слободна Европа.
Маршот на Денот на семејната чистота, кој оваа година е неработен ден, е поддржан од владејачката партија Грузиски сон, која во март го протурка нацрт-законот за ограничување на правата на ЛГБТ луѓето, само неколку недели пред да го врати законот за „странски агенти“. на парламентарна процедура која наликува на драконски руски закон.
Законот за ограничување на правата на ЛГБТ забранува трансродови операции, посвојување деца од истополови двојки, назначување на пол различен од машкиот и женскиот пол во официјалните документи и организирање јавни настани кои се залагаат за истополови врски.
Двата закони се сметаат за обиди на Грузискиот сон, основан од милијардерот Бидзина Иванишвили, пријател на Русија, да ја консолидира својата моќ пред изборите закажани за октомври.
На 17 мај, претседателот на парламентот Шалва Папуашвили објави честитка на социјалните мрежи, додка официјални лица најавија учество на маршот.
Вниманието посветено на настанот се чини дека е обид да се минимизира влијанието на повеќенеделните масовни протести поради контроверзниот закон за „странски агенти“ усвоен од парламентот претходно оваа недела.
Прозападната претседателка Саломе Зурабишвили, која е во судир со Грузиски сон, рече дека законот е „неприфатлив“ и „не е во согласност“ со евроатлантската интеграција на земјата.
Законот беше критикуван од САД, Европската Унија и организациите за човекови права поради сличностите со рускиот закон што претседателот Владимир Путин го користеше за да ја задуши опозицијата, невладините организации и медиумите.
Започна испораката на помош за Газа преку понтонскиот мост што го изградија САД
Камиони со неопходна помош за Појасот Газа во петок (17 мај) почнаа да го преминуваат понтонскиот мост изграден од Соединетите Држави, откако израелските ограничувања на граничните премини и тешките борби ја попречија испораката на храна и други залихи за опколената палестинска енклава.
Испораките се први во операцијата за која американските воени претставници предвидуваат дека може да се зголеми до 150 камиони дневно што влегуваат во Појасот Газа.
Израел во моментов врши притисок врз градот Рафа во јужниот дел на Појасот Газа, каде се наоѓа клучниот граничен премин со Појасот Газа, преку кој се носеше помош, но кој е затворен откако Израел ја презеде контролата над него.
На окупираниот Западен Брег, десетици израелски демонстранти нападнаа камион во обид да спречат помошта да стигне до Газа во четвртокот, претепувајќи го неговиот возач и запалувајќи го.
Израелската армија соопшти дека војниците пристигнале подоцна на местото на настанот и се обиделе да ги одвојат напаѓачите од возачот и да пружат медицинска помош. Армијата соопшти дека демонстрантите потоа ги нападнале војниците, при што полесно биле повредени двајца офицери и еден војник.
Израелските медиуми јавија дека камионот превезувал обична комерцијална стока, а не помош за Газа.
Во седуммесечната војна во Појасот Газа, според здравствените власти во Газа под контрола на Хамас, кој САД и ЕУ ја сметаат за терористичка организација, загинале повеќе од 35 000 луѓе.
Војната започна на 7 октомври кога Хамас го нападна јужниот дел на Израел, убивајќи околу 1200 луѓе и земајќи околу 250 заложници, според израелските податоци.
Во Молдавијa претседателски избори и референдум за членство во ЕУ во октомври
Молдавските пратеници го одредија 20 октомври како датум за претседателски избори и референдум за пристапување на земјата во Европската Унија.
Прозападната претседателка Маја Санду, чиј прв претседателски мандат завршува на 24 декември, ја објави својата намера да се кандидира за нов мандат, објави молдавскиот сервис на Радио Слободна Европа.
Водачите на опозициските социјалисти и комунисти, пријателски настроени кон Москва, изјавија дека водат разговори за предлагање заеднички претседателски кандидат.
Санду, која го победи прорускиот кандидат Игор Додон во ноември 2020 година, оттогаш ја сврте Молдавија цврсто кон Западот.
Во декември 2023 година, Европската Унија одлучи да ги отвори пристапните преговори за Молдавија, која е една од најсиромашните земји во Европа.
Делови од Нова Каледонија надвор од државна контрола
Области на пацифичката територија на Нова Каледонија „се надвор“ од државната контрола, изјави денеска претставник на француската влада, најавувајќи нови безбедносни распоредувања по неколкудневното смртоносно насилство.
„Ќе пристигне засилување... за да ги контролираме областите што не се под наша контрола во изминатите денови “, изјави на брифинг високиот комесар на Републиката во Нова Каледонија, Луј Ле Фран.
Вонредна состојба беше воведена на францускиот архипелаг откако противењето на планот на Париз за промена на правилата за гласање таму прераснаа во подметнување пожар, грабежи и насилство, при што загинаа пет, а стотици беа повредени.
Како дел од вонредната состојба, приведени се околу 200 од околу 5000 „бунтовници“, соопштија француските власти.
Едно лице осомничено за убиство им се предаде на властите, рече Ле Фран на денешниот брифинг.
Немирите започнаа кога француските пратеници ги одобрија плановите да им се дозволи на оние кои се преселиле на територијата пред најмалку 10 години да гласаат на локалните избори.
Русија тврди дека неутрализирала повеќе од 100 украински дронови во ноќните напади
Министерството за одбрана на Русија соопшти дека повеќе од 100 украински беспилотни летала се уништени или пресретнати ноќеска во напади на југозапад на руската територија и на полуостровот Крим.
Министерството соопшти дека армијата неутрализирала 51 дрон над Крим, 44 над регионот Краснодар, шест над регионот Белгород и еден над регионот Курск.
Во текот на ноќта, поморската противвоздушна одбрана и патролни бродови на Црноморската флота уништија шест поморски беспилотни летала во водите на Црното Море.
Руската армија редовно објавува дека одбила ноќни напади на украински беспилотни летала, но ретко се наведува толкава бројка, јавија западни медиуми.
Гувернерот на Белгородската област, која граничи со Украина, претходно денеска објави дека мајка и четиригодишно дете загинале при напад со беспилотно летало врз селото Октјабарски.
Шпанија не дозволи брод со оружје за Израел да се закотви во Картагена
Шпанија не дозволи брод што носи оружје за Израел да се закотви во југоисточното пристаниште Картагена, изјави синоќа министерот за надворешни работи Хозе Мануел Албарес.
Тој потврди дека бродот „Мариана Даница“ (Marianne Danica) кој превезува оружје во Израел побарал дозвола да се закотви во Картагена на 21 мај.
Албарес истакна дека забраната за шпанските пристаништа е во согласност со политиката на Мадрид да не го извезува своето оружје во Израел од почетокот на војната во Појасот Газа.
„Одбивме да дадеме дозвола за закотвување и тоа ќе биде конзистентна политика со секој брод што превезува израелско оружје, а сака да се закотви во шпански пристаништа“, посочи Албарес.
Шпанскиот весник „Ел Паис“ објави дека бродот превезува речиси 27 тони експлозивен материјал од Мадрас, Индија.
Новата влада ќе го репреговара договорот со „Бехтел и Енка“
За договорот со „Бехтел и Енка“ има две опции - да се раскине или да се репреговара. Едната е да се раскине договорот и да се оди на арбитража, да платиме стотици милиони евра и да немаме автопат, а втората е да се оптимизира договорот за што веќе имаме почетни разговори, со што би се забрзал и реализирал проектот, изјави Христијан Мицкоски, иден мандатар и претседател на ВМРО-ДПМНЕ, на 16 мај.
„Ние сме повеќе за прагматичниот пристап, граѓаните да добијат автопат, но оптимиран, но ваков каков што е, потпишан од оваа влада, за жал, е во одерена мерка неприменлив поради големите правни проблеми, проблеми со експропријација и технички проблеми. Мојата порака е дека како идна влада сакаме да градиме, а не да рушиме“ рече Мицкоски.
Тој најави и дека во првите сто дена новата влада ќе објави гринфилд инвестиција во енергетиката, вредна 400 - 500 милиони евра.
Мицкоски кажа дека станува збор за приватен капитал, „за голем играч со исклучително големи европски финансиски институции во акционерската структура“. Обртот на компанијата би била околу 80 - 100 милиони евра по основа на продадена електрична енергија и истргувани зелени сертификати, а договорот со неа е завршен.
Според Мицкоски, ќе се произведува околу еден терават час електрична енергија што е една третина од производството на РЕК Битола.
На прашањето дали Унгарија е земјата со која Северна Македонија ќе повлече заем до една милијарда евра, Мицкоски одговори дека се работи за европска држава, која граѓаните многу наскоро ќе ја дознаат.
„Заемот до една милијарда евра под исклучително поволни услови, кој би се повлекол со друга држава, на ниво влада со влада, за финансирање на лошите договори на актуелната влада, државите кои ги спомнуваа не се тие“, рече Мицкоски.
Проектот за градба на делниците од коридорите 8 и 10Д вклучува седум клучки, 34 мостови, 34 надвозници, 24 подвозници, над 21 милион метри кубни ископ, над 10 милиони метри кубни земјени насипи, 620.000 метри кубни бетон, 2,2 милиони метри куби подлога, 1,1 милион тони асфалт над 6000 и 320 км заштитна ограда.
Јеменските Хути ќе ги таргетираат сите бродови што пловат кон Израел
Сите бродови кои пловат кон израелските пристаништа ќе бидат цел на јеменските Хути поддржани од Иран, а не само во регионот на Црвеното Море, рече водачот на групата, Абдул Малик ал-Хути, во телевизиски говор на 16 мај.
Групата се закани дека ќе ги прошири своите напади врз бродовите кои пловат кон израелските пристаништа на Средоземното Море, во кампања на солидарност со Палестинците за време на израелската војна со милитантната група Хамас, која САД и ЕУ ја прогласија за терористичка организација.
Ел Хути ги повика Кина, Русија, азиските и европските земји да не превезуваат стока до израелските пристаништа.
Хутите претходно изјавија дека нивни главни цели се Израел и неговите сојузници САД и Велика Британија.
„Секој мора да престане да транспортира до окупираните палестински пристаништа“, рече Ел Хути.
Милитантната група што тој ја предводи влезе во војната меѓу Израел и Хамас во декември 2023 година, напаѓајќи бродови на виталните водни патишта и напади со беспилотни летала и проектили кон Израел.
Нападите на Хат ги зголемија трошоците за испорака и осигурување со прекин на клучната трговска рута меѓу Азија и Европа, принудувајќи ги бродските компании да се пренасочат кон подолги и поскапи патувања низ јужна Африка.
Талат Џафери: Има обиди за изборен инжинеринг
Имам добиено извештаи од учесниците во изборниот процес за вознемирување во однос на обиди за изборен инжинеринг со вон-институционален меѓупартиски договор за гласање и надгласување во Државната изборна комисија (ДИК), во врска со симптоматичните приговори поднесени од страна на учесниците во изборите, рече техничкиот премиер Талат Џафери на прес-конференција на 16 мај во Владата.
„Според извештаите, овие претензии за изборен инжинеринг имаат за цел менување на соодносот на бројките во Собранието, преку политички договор на маса. Кредибилноста на изборите и на демократскиот процес, прифатен и поздравен од сите партии и од меѓународната заедница, сега е во рацете на Управниот суд. Ги поканувам сите институции да постапат согласно законот, без партиски и политички директиви од која било страна и да го штитат кредибилитет на изборниот процес до крај“, рече Џафери на прес конференцијата.
На две пратенички столчиња се надеваат четворица кандидати за пратеници од три изборни коалиции, по одлуката на ДИК да се прегласува во седум избирачки места од две изборни единици по спроведените парламентарни избори на 8 мај.
На 17 мај, кога истекува рокот за одлучување по доставени жалби до Управниот суд, ќе се знае дали има основ за да се прегласува во седум избирачки места, од кои шест во изборна единица 5 и едно избирачко место во изборна единица 6.
Според изборните правила, доколку се прегласува на оние места каде што се запишани околу илјада гласачи, тоа би можело да влијае врз избориот количник. Право на глас по втор пат на паралментарните избори ќе имаат над четири илјади граѓани, и нивниот избор може да го промени за две пратенички места распоредот на силите во Собранието.
Коалицијата „Европски фронт“, предводена од ДУИ, поднесе жалба до Управниот суд за одлуките на Државната изборна комисија која прифати приговори за неправилности на седум избирачки места, на кои може да има повторно гласање. Доколку Управниот суд ги одбие жалбите на Европскиот фронт, Државната изборна комисија ќе треба да одлучи дали ќе има повторно гласање на овие седум избирачки места.
Според првичните изборни резултати, ВМРО-ДПМНЕ осво 58 пратенички места, ДУИ доби 19, додека СДСМ има 18. Од коалицијата Влен во собранискиот состав влегуваат со 13, а партиите Левица и ЗНАМ со по 6 пратеници.
Мицкоски: Мое човеково право е како ќе ја нарекувам мојата држава
Достоинствена беше заклетвата на претседателката Гордана Сиљановска Давкова, очекував честитка од јужниот сосед за убедливиот триумф, но за жал, добивме политички мускули, изјавипретседателот на ВМРО-ДПМНЕ и иден мандатар Христијан Мицкоски на 16 мај.
Според Мицкоски, ако Грција смета дека земјава го прекршила Преспанскиот договор, постои Меѓународен суд за правда.
Тој потсети и дека нашата држава во целост го има имплементирано Преспанскиот договор, „а кај јужниот сосед не се завршени ни основните три работи“.
„Ако некој очекува од ВМРО-ДПМНЕ да ги повтори грешките од минатото, бидете сигурни дека тоа нема да го направиме. Немаме намера на нивните политички мускули да одговориме со преименување на автопатите и аеродромите или да градиме споменици. Не очекувам односите меѓу двете држави да се темелат на политички мускули, очекувам да имаме одлични меѓусоседски односи. Ценам дека ВМРО-ДПМНЕ и тамошната влада предводена од Нова Демократија имаат свој став поврзан со Преспанскиот договор, бидејќи ниту на едните, ниту на другите ни се допаѓа тој договор“, рече Мицкоски.
За разлика од таму, нагласи, Преспанскиот договор тука е дел од македонските институции, од македонскиот Устав и законите.
„Многу пати во минатото сме кажале дека тоа е реалност. Комуникацијата во македонските инститиуции останува согласно Уставот и законите, но мое основно човеково право е како ќе ја нарекувам мојата држава. И додека давам изјави или се обраќам, и јас, а очекувам тоа да биде начин на однесување и на Сиљановска, да се користат термините Македонија и придавката „македонски“, бидејќи на тој начин, според нашето толкување на Преспанскиот договор, нема негово прекршување. Ако тие мислат дека сме го прекршиле Преспанскиот договор, постои Меѓународен суд за правда, може да почнат процес па таму ќе ги вкрстиме и едните и другите аргументи. Не би сакал до тоа да дојде. Повикувам на добрососедски и пријателски односи, рече Мицкоски.
Тој повика на добрососедски и пријателски односи со Грција и апелира да нема веќе закани, опструкции и враќање назад во минатото, туку двете страни да гледаат кон иднината. Рече и дека наскоро очекува средба со грчкиот премиер со кој би разговарал за економијата, туризмот, образованието...
Кога ја даваше свечената заклетва во Собранието, Сиљановска-Давкова употребуваше само Македонија за името на државата, без додавката „северна“. Тоа предизвика реакции од меѓународната заедница и од властите во Грција и во Бугарија.
Пораката е дека од почитувањето на Договорот од Преспа постигнат со Грција во 2018, како и Договорот за добрососедство со Бугарија од 2017, зависи и понатамошниот пат на Северна Македонија кон полноправно членство во ЕУ.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете